Op vrijdag 6 en zaterdag 7 november vindt Woordnacht 2020 plaats in de Doelen. Zoals ieder jaar met optredens van vele schrijvers, dichters en performers uit Nederland en Vlaanderen. Met spannende gesprekken, nieuw verschenen boeken en exclusieve voorstellingen die alleen in Woordnacht zijn te zien. Feestelijk en verrassend.
De terugkeer van de wolf is het thema van Woordnacht 2020. Het festival viert de komst van de wolf in Nederland, maar breekt vooral een lans voor onze eigen animale kanten, in een samenleving die steeds meer vervreemd is van de natuur en elke vorm van onbeheersbaarheid wil reguleren. Woordnacht nodigt schrijvers, dichters, filosofen, wolvenkenners en kunstenaars uit in een festival dat zich artistiek laat inspireren door de wolf en op de veranderende opvattingen over mens en dier. Maar er is ook aandacht voor 75 jaar bevrijding, veelbesproken debuutromans, Nederlands en Vlaamse spoken word, theater en muziek.
13.00 – 15.00 Masterclasses Spoken Word
Masterclasses door twee spoken wordmakers die gelden als pioniers binnen het genre. De makers treden in de avond in de Doelen op tijdens de Vlaams Nederlandse Vriendschap. Namen worden z.s.m. bekend gemaakt.
20.00 – 20.15 Opening Woordnacht: Hans Sibarani, Ingmar Heytze
Opening door Hans Sibarani, directeur Woordnacht. Voordracht door Ingmar Heytze.
20.15 – 21.00 Kinderen van de Nacht: Dik van der Meulen
Dik van der Meulen over zijn ‘biografie’ van de wolf De kinderen van de nacht. Over wolven en mensen waarmee hij de Jan Wolkers Prijs 2017 won. De stamvader van alle honden ontwikkelde zich sinds de oertijd van kameraad tot de duivel in persoon. Een zinnebeeld van wreedheid en vraatzucht maar ook het symbool van mystieke krachten en seksuele oerdriften. De wolf roept angst op maar ook bewondering en diepe genegenheid.
20.20 – 21.20 Debutanten 1: Judith Fanto
Judith Fanto over haar debuutroman Viktor. Tevens kleinschalige performances.
In de terugkerende reeks Debutanten buigt een arrivé zich over het werk van een aspirant. Hij of zij adviseert de nieuwkomer wiens boek nog niet in de publicatiefase verkeert. De aspirant heeft bij voorkeur enige verwantschap met de arrivé. Deze wordt eerst bevraagd over het eigen debuut. Eerdere besprekers waren Eva Gerlach, Hester Knibbe, Marcel Möring, Arthur Japin en Manon Uphoff.
Gespreksleiding: Alek Dabrowski
20.20 – 21.20 Geest in de Machine: Ewoud Kieft & Henk van der Waal
Ewoud Kieft en Henk van der Waal schreven met De onvolmaakten en De uitbraak beiden een dystopische roman (2020). Over een verontrustend mensbeeld in een technologisch tijdperk, nihilisme, wokecultuur en de traditie van de dystopische roman. Wat zien we anno 2020 nog als menselijke waarden?
Gespreksleiding: Hans van Willigenburg
21.10 - 21.30 Waren we Dieren: Dorien Dijkhuis & Konekt
Wat maakt ons tot wie we zijn? Hoe verhouden we ons tot elkaar, tot de wereld, tot instinct en ratio? Dichter Dorien Dijkhuis en het muziekcollectief Konekt zoeken de verbinding in een voorstelling op basis van gedichten uit het poëziedebuut van Dijkhuis: Waren we dieren.
21.30 – 22.10 Awater Live
De landelijke presentatie van de najaarseditie van Awater, het grootste Nederlandse poëzietijdschrift, met dichters die besproken worden in deze editie: in gesprek met hoofdredacteur Myrte Leffring
21.30 – 22.15 She-Wolf: Judith Visser
Bestsellerauteur Judith Visser in gesprek met Alek Dabrowski over leven met autisme, haar fascinatie voor de wolf en haar relatie met de wolfhond (kruising van wolf en hond) die onverbrekelijk (ook deze keer weer) aan haar zijde is.
Gespreksleiding: Alek Dabrowski
21.40 - 23.30 Spoken Word: Vlaams-Nederlandse Vriendschap
Info volgt z.s.m.
22.20 - 23.30 Debutanten 2: Chris van Camp
Chris van Camp over haar debuut: De kus van Dabrowski. Tevens kleinschalige performances.
In de terugkerende reeks Debutanten buigt een arrivé zich over het werk van een aspirant. Hij of zij adviseert de nieuwkomer wiens boek nog niet in de publicatiefase verkeert. De aspirant heeft bij voorkeur enige verwantschap met de arrivé. Deze wordt eerst bevraagd over het eigen debuut. Eerdere besprekers waren Eva Gerlach, Hester Knibbe, Marcel Möring, Arthur Japin en Manon Uphoff.
Gespreksleiding: Christiaan van Schermbeek
22.30 – 23.15 Het Geniale Dier: René ten Bos, Adriaan van Dis
Adriaan van Dis en René ten Bos gaan de dialoog aan over het succesvolle boek van Ten Bos Het geniale dier. Een andere antropologie (2008). Wat is het verschil tussen mens en dier en hoe verhouden zij zich tot elkaar? De mens is niet in staat de natuur te zien als ‘klaar’ en wil het dier voortdurend blootstellen en verbeteren, in bv. dierentuinen, natuurfilms, in natuurmusea en ook in wetenschap en kunst. Het dier geeft er echter de voorkeur aan zich te verbergen. Alleen zo kan het blijven wat het is; alleen zo blijft het geniaal.
14.00 – 14.45 Wereldreiziger Hendrik Muller: Dik van der Meulen
Dik van der Meulen in gesprek over zijn recente biografie Dr. Hendrik Muller. Wereldreiziger voor het vaderland (1859-1941). Van der Meulen schreef de biografie over deze illustere zoon uit een roemrijk Rotterdams havengeslacht, zeevaarder, onderzoeker, diplomaat en bovenal avonturier in opdracht van het in Rotterdam gevestigde Dr. Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds.
15.00 – 16.15 Uitreiking Jana Beranováprijs 2020
De Jana Beranováprijs betreft een prijs voor literaire verdiensten, vernoemd naar een levende Rotterdamse dichter. Jaarlijks kent Woordnacht deze toe aan een Nederlandstalige auteur die de artistieke vrijheid en integriteit vooropstelt, zonder te hechten aan waardering op grond van conventionele, modieuze of morele criteria’.
De laureaat wordt in september gekozen door de jury bestaande uit Wilma Scheffers, Bertram Mourits, Jurgen Maas en Sarah van Binsbergen. De prijs wordt uitgereikt in aanwezigheid van Jana Beranová.
16.15 – 17.00 Feestelijke receptie
Feestelijke afsluiting van het middagprogramma.
17.15 – 18.45 75 jaar Bevrijding. Voorbij de Brandgrens: Dean Bowen, Daphne Huisden, Saïd el Hadji, Shantie Singh
Rotterdamse auteurs met een etnisch-culturele achtergrond over hun beeld van Rotterdam als verwoeste en heropgebouwde stad. De identiteit van Rotterdam wordt voor een deel nog steeds bepaald door het bombardement in 1940. Hoe kijken auteurs met een andere herkomst naar de geschiedenis en identiteit van de stad? Is hun werk hiermee verbonden of er geheel van losgezongen? Het gesprek vindt plaats tijdens een maaltijd met gerechten uit de oorlogstijd.
Met onder meer:
Dean Bowen
Daphne Huisden
Saïd El Hadji
Shantie Singh
19.45 – 20.00 Foxes & Dogs
Dansperformance op muziek van Joni Mitchell.
20.00 – 20.10 Archaïsch de Dieren: Hester Knibbe
Meer info volgt spoedig.
20.10 – 20.50 Anna Blamanlezing 2020: Tijs Goldschmidt
De jaarlijkse Blamanlezing verbindt zich aan het humanistische gedachtegoed van Anna Blaman (1905-1960) en houdt haar naam hoog. Tijs Goldschmidt is gevraagd om voor de huidige lezing zijn licht te laten schijnen over de terugkeer van de wolf in Nederland. In welke habitat beweegt hij zich hier en wat voor samenleving treft hij aan anno 2020? Waarom zijn we euforisch over hem en blijven we dat?
20.50 – 21.05 Strategie voor twee Hammen
In 1981 verscheen Strategie voor twee hammen van de Franse schrijver Raymond Cousse: een verbluffende alleenspraak van een varken dat zich klaarmaakt voor het abattoir en zijn bestaansangst analyseert. Zijn bespiegeling raakt diep aan de menselijke kern. Woordnacht vroeg Peter Swanborn om liederen te schrijven op basis van deze monoloog. Christian Blaha tekent voor de muziek. Mezzo- sopraan Cora Burggraaf dankt haar faam mede aan voorliefde voor experiment, waaronder vele literaire projecten zoals Bloot zijn en beginnen op teksten van Oek de Jong en La voix humaine van Jean Cocteau.
21.25 – 22.45 Schrijversdebat: De Mens een Wolf
Schrijversdiscussie onder leiding van Adriaan van Dis. Over het recht om dier te kunnen zijn. Terwijl aan dieren steeds vaker menselijke kwaliteiten worden toegeschreven, en voor gelijke rechten wordt gepleit, lijken wij machinaal te worden: gestript van afwijkende of oncontroleerbare (gedrags)eigenschappen. Is in een gereguleerde, functionalistische en technologische samenleving nog ruimte voor onze dierlijke kanten?
Deelnemers o.a.
Adriaan van Dis (gespreksleider)
René ten Bos
Hanna Bervoets
Tijs Goldschmidt
23.00 – 23.30 Misantroop: Frédérique Spigt
Singer-songwriter Frédérique Spigt debuteerde als dichter met een door haar geïllustreerde bundel, Misantroop (2020) die natuur, leven en dood verbindt. Spigt en basgitarist/componist Corrie van Binsbergen werken sinds lang samen. Voor Woordnacht bewerkten ze de poëtische dierenportretten in Misantroop tot liederen: vertolkt in een intiem programma.
23.15 – 00.00 Poetsclub XL Afterparty
Poetsclub XL is een terugkerend onderdeel in Woordnacht. De Rotterdamse Poetsclub, opgericht door de Rotterdamse dichter Daniël Dee, groeide uit tot een fenomeen met maandelijks wervelende optredens en improvisaties in De Schouw onder leiding van voormannen Jeroen Naaktgeboren en Miguel Santos. Een selectie van dichters/performers buigt zich in 2020 over de thema’s mens, roofdier en erotiek. Special guests versterken de gelederen.